ĐÁNH GIÁ HIỆU LỰC XUA MUỖI Ae. aegypti CỦA MỘT SỐ HỖN HỢP TINH DẦU TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆM

Các tác giả

  • Phạm Văn Quang
  • Hà Thị Hợi
  • Lê Trung Kiên
  • Hoàng Đình Cảnh

DOI:

https://doi.org/10.59253/tcpcsr.v131i5.179

Từ khóa:

Xua muỗi, Ae. aegypti, tinh dầu, hỗn hợp tinh dầu

Tóm tắt

Thử nghiệm đánh giá hiệu lực xua và phản ứng không mong muốn với người thử
nghiệm của 3 mẫu hỗn hợp tinh dầu M1 (Hoàng đàn:quế tỷ lệ 25,3:12,7), M2 (Sả
chanh:bạc hà:đinh hương tỷ lệ 1:1:1), M3 (Quế:eugenol:phong lữ:bạc hà:sả chanh tỷ
lệ 10,5:13:21:5,3:2,6) trong ethanol ở các các nồng độ 40%, 50%, 60%, 70% và 80%
với muỗi Ae. Aegypti trong phòng thí nghiệm từ tháng 4/2022 đến tháng 11/2022.
Kết quả cho thấy chế phẩm M3 có hiệu quả xua Ae. aegypti cao nhất với hiệu lực
xua trung bình là 90,47%, sau đó đến chế phẩm M2 với hiệu lực xua muỗi trung bình
là 81,70% và chế phẩm M1 (Hoàng đàn: quế) có hiệu lực xua muỗi thấp nhất với
50,33%. Phân tích ANOVA cho thấy có sự khác biệt về tỷ lệ trung bình hiệu lực xua
muỗi Ae. aegypti giữa ba chế phẩm M1, M2 và M3 (p=0,041<0,05). Chế phẩm M3 có
tác dụng xua muỗi thấp nhất là 63,95% ở nồng độ 40% và tỷ lệ xua muỗi đạt 100% ở
các nồng độ từ 60% trở lên. 100% người trực tiếp thử nghiệm không có bất kỳ tác
dụng không mong muốn nào khi thử nghiệm chế phẩm M2 và chế phẩm M3 ở tất cả
các nồng độ thử nghiệm. Kết quả phỏng vấn cho thấy chỉ có chế phẩm M1 có mùi khó
chịu ở các nồng độ thử nghiệm. 1/6 người thấy mùi khó chịu khi thử nghiệm chế phẩm
M1 ở nồng độ 40% và 50%, 2/6 người thấy mùi khó chịu khi thử nghiệm chế phẩm M1
ở nồng độ 60% và 3/6 người thấy mùi khó chịu khi thử nghiệm chế phẩm M1 ở nồng
độ 70% và 80%.
Chế phẩm M3 với nồng độ 60% có hiệu quả xua muỗi Ae. aegypti tốt với tỷ lệ xua
đạt 100%, an toàn và không gây tác dụng không mong muốn cho người thử nghiệm.

Tài liệu tham khảo

Laboratory evaluation on repellent efficacy and safety of 3 essential oil mixtures

including M1 (cedarwood and cinnamon essential oils in the ratio of 25.3:12.7), M2

(citronella, mint, and clove essential oils in the ratio 1:1:1), M3 (cinnamon, eugenol,

geranium, peppermint, lemongrass essential oils in the ratio 10.5:13:21:5,3:2,6) in

ethanol at different concentrations of 40%, 50%, 60%, 70% and 80% against Ae.

Aegypti from April 2022 to November 2022. The results showed that M1, M2 and M3

had a potential repellency against Ae. aegypti. M3 provided the highest average

repellency propotion of 90.47%, followed by M2 repelled 81.70% of Ae. aegypti, and

M1 had the lowest repellent effect with 72.26%. There was a significant difference in

percentage repellency between M1, M2 and M3 formulations (p=0.041<0.05). The 40%

M3 solution displayed the lowest percentage repellency of 63.95% and M3 achieved

% repellency at concentration 60% or more. 100% technicians had no side-effects

or symptoms during testing M2 and M3 at all concentrations. For M1 formulations, 1/6

interviewer found an unpleasant odor with 40% and 50% M1 solutions, 2/6 interviewers

found an unpleasant odor with 60% M1 solution, and 3/6 people found an unpleasant

odor 70% and 80% M1 solutions. The 60% M1 solution was the lowest concentration

had a good repellent effect on Ae. aegypti (100%), safety and it had no side effect on

testing staffs.

Đã Xuất bản

03-07-2023

Cách trích dẫn

Phạm Văn Quang, Hà Thị Hợi, Lê Trung Kiên, & Hoàng Đình Cảnh. (2023). ĐÁNH GIÁ HIỆU LỰC XUA MUỖI Ae. aegypti CỦA MỘT SỐ HỖN HỢP TINH DẦU TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆM. TẠP CHÍ PHÒNG CHỐNG BỆNH SỐT RÉT VÀ CÁC BỆNH KÝ SINH TRÙNG, 131(5), 65–74. https://doi.org/10.59253/tcpcsr.v131i5.179